Winterdepressie
Voel jij je in de winter somber en futloos? Kom je moeilijk uit bed en wil je in de avond vooral chips en chocola? Het zou zomaar een winterdepressie kunnen zijn.
In de jaren 80 werd de winterdepressie in kaart gebracht. Psychiater Norman E. Rosenthal verhuisde van Zuid-Afrika naar New York, waar hem iets opmerkelijks opviel: gedurende de koude, donkere winterdagen voelde hij zich vaak somber en had hij minder energie. Rosenthal vermoedde dat het iets met een tekort aan licht te maken had en plaatste een oproep in de krant om mensen te vinden die hetzelfde gevoel hadden. Dat leverde meer dan tweeduizend reacties op.
Rosenthal noemde het fenomeen seizoensgebonden depressie, beter bekend als winterdepressie. ,,Bij winterdepressie heb je last van depressieve gevoelens, je wilt meer eten, vooral koolhydraten, en meer slapen’’, vertelt onderzoeker Babette Bais (Erasmus MC). ,,Het is dus ook echt anders dan een ‘normale depressie’, waarbij je vaak juist minder slaapt en eet.’’
twee procent
Herkenbaar? Dat hoeft nog niet te betekenen dat je een winterdepressie hebt. ,,Winterdepressie komt slechts bij ongeveer 2 procent van de Nederlanders voor’’, aldus Bais. ,,Het wordt vaak verward met de winterdip, dat is een mildere vorm waar ongeveer 10 procent van de Nederlanders last van heeft. Je voelt je dan wat somberder en een beetje futloos, maar het is dus een stuk minder heftig.’’
Waarom worden we dan somber in de winter? Bais: ,,Het lijkt erop dat winterdepressie te maken heeft met de hoeveelheid licht die je opvangt. In de tropen komt het namelijk vrijwel niet voor en hoe noordelijker je gaat, des te groter de kans op winterdepressie wordt.’’ Hoe een tekort aan licht precies tot een depressie leidt is nog een mysterie. ,,Het lichtgebrek in de winter kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je biologische klok in de war raakt.’’ Die zorgt dat je elke dag weet dat het tijd is om te gaan slapen of op te staan. Maar je biologische klok doet ongeveer 20 minuten te lang over een dag (24 uur en 20 minuten).
,,Die klok heeft het ochtendlicht nodig om zichzelf te resetten en gelijk te blijven lopen met de echte tijd. Als het in de winter ’s ochtends lang donker blijft kan je klok verstoord raken en dat kan er weer voor zorgen dat je lichaam meer cortisol – het stresshormoon – gaat aanmaken.’’ Dit zou kunnen leiden tot de klachten die we bij een winterdepressie zien. Een andere theorie is dat mensen te veel van het hormoon melatonine aanmaken. ,,Melatonine is het hormoon waar je slaperig van wordt. Omdat het in de winter in de ochtend langer donker blijft kan je lichaam langer melatonine afgeven waardoor je moeilijker wakker wordt.’’
Is er een remedie? Bais: ,,Regelmaat en ritme. Sta rond dezelfde tijd op, ga met name ’s ochtends naar buiten om zoveel mogelijk licht te pakken, eet gezond en ga op dezelfde tijd naar bed.’’
Bron: AD
