Iedere ochtend en avond zet Jan Wielinga gedurende een half uur een speciale bril van Tilburgse makelij op. Met een knopje schakelt hij de blauwe ledlichtjes in. Dat is eigenlijk alles. Maar daardoor kan de man met de ziekte van Parkinson doen wat hij het liefste doet: rennen, komende zondag de Tilburg Ten Miles. En die bril werkt onder andere ook tegen winterblues en een jetlag.
,,Door de bril slaap ik beter en dieper, waardoor ik meer energie heb’’, zegt de 63-jarige Jan Wielinga uit Bunschoten. Zoveel energie dat hij zijn favoriete hobby hardlopen weer kan oppakken. ,,Al noem ik het meer joggen. Vroeger was ik een echte hardloper; ik liep marathons en halve marathons, totdat ik zes jaar geleden de ziekte van Parkinson kreeg.’’ Bij deze ziekte sterven zenuwcellen in een bepaald hersengebied versneld af. Een van de symptomen van de ziekte is slecht slapen.
Pionier van deze vorm van lichttherapie is onderzoeker Toine Schoutens. Al in de jaren 80 onderzocht hij of licht effectief kan zijn tegen de verstoring van de biologische klok door onregelmatige werktijden. Dit legde de basis voor de door Wielinga gebruikte Propeaq-lichtbril.
Onderzoek onder 31 Parkinsonpatiënten in samenwerking met de Radbouduniversiteit toonde in 2019 aan dat driekwart positieve resultaten ervoer. „Ze sliepen beter, hun stemming en bewegingen verbeterden”, aldus Schoutens. Binnenkort verschijnen de resultaten van een vervolgonderzoek door hoogleraar neurologie Bas Bloem, die volgens Schoutens hoopvol zijn.
Zo werkt de bril
Maar wat doet de lichtbril dan precies? ,,Die bootst een deel van het natuurlijke daglicht na’’, zegt hij. ,,Het blauwe daglicht synchroniseert iedere ochtend je biologische klok en zorgt voor een energieboost. Je bent minder slaperig overdag.” Door ’s avonds oranje lenzen in het montuur te plaatsen, wordt blauw omgevingslicht juist geblokkeerd, wat de aanmaak van het nachthormoon melatonine stimuleert. ,,Daardoor slaap je beter.’’
De bril (kosten: 199 euro) is ontwikkeld door het Tilburgse bedrijf Chrono Eyewear en wordt onder meer door topsporters gebruikt tegen een jetlag. Een aanzienlijk deel van de Nederlandse ploeg liep tijdens de Olympische Winterspelen in 2022 in Beijing daarom met deze lichtbril rond.
Mensen die door een tekort aan daglicht in het najaar last hebben van winterblues, hebben volgens Schoutens baat bij het hulpmiddel. Hij wijst op de bekendere lichttherapielampen, die vaak worden gebruikt tegen een winterdip. ,,Deze bril doet hetzelfde, alleen kun je ermee rondlopen.’’
Hardlopen doet Jan Wielinga komende zondag dus weer, tijdens de 5 kilometerwedstrijd van de Ten Miles. Het wordt zijn eerste wedstrijd in jaren. En? „Het gaat lukken, daar ben ik van overtuigd. Al vind ik het wel spannend dat andere mensen mij zien hardlopen. Door Parkinson is mijn motoriek wat anders.’’
Delen: